آخرین بروز رسانی 7 تیر 1399 توسط تیم تحریریه گیاهینه
در اوایل سال جدید میلادی و قبل از تاثیر ویروس کرونا بر تجارت خلال پسته در ایران، همه نسبت به تجارت پسته و خلال پسته در ایران بسیار خوشبین بودند.
علیرغم یخبندانها در بهار، برداشت پسته ایران در سال 2019/2020 امیدوارکننده گزارش شده بود؛ در این سال 243 هزار تن پسته برداشت شد که میتوانست تولید کم در برداشت سال پیش را جبران کند. ایران در سال 2018/2019 با برداشت تنها 57 هزار تن، رکورد کمترین میزان تولید پسته خود را داشت.
افت شدید برداشت پسته در سال 2018/2019 به دلیل ناهنجاریهای جوی در ابتدای سال 2018 اتفاق افتاد. موج گرما و کمبود غیر عادی آب به دلیل دمای زیاد به خصوص در استان کرمان منجر به کاهش در میزان برداشت پسته در این سال شد. تولید پسته امسال به نسبت سال قبل، با وجود یخزدگی محصولات در بهار 2019 پیشرفت خوبی داشته است.
صادرکنندگان، سال 2020 را سال خوبی برای تجارت خلال پسته پیشبینی میکردند. قیمت پسته ایرانی به 8.3 دلار به ازای هر کیلوگرم رسیده بود و در اواخر سال 2019 به 8.4 دلار و بیشتر در حال افزایش بود.
در حالی که ایران همچنان تحت تاثیر افت تولید در سال 2018/2019 بود، افزایش قیمت پسته آمریکایی و تقاضای گسترده هنگ کنگ و بازارهای چینی باعث شد که قیمت پسته ایرانی بالا رود.
به دلیل تنشهای تجاری اخیر بین چین و ایالات متحده آمریکا، چین به دنبال جایگزین کردن منابع وارداتی پسته خود است و بازار پسته ترکیه را به عنوان منبعی بالقوه در نظر دارد.
با این حال، پیشبینی میشود که برداشت امسال ترکیه به میزان قابل توجهی پایینتر از سال پیش باشد.
این فرصتی را برای تامینکنندگان پسته ایرانی ایجاد میکند تا بازار چین را برای تجارت خلال پسته خود هدف قرار دهند.
به طور کلی سال 2020 تا پیش از تاثیر ویروس کرونا بر تجارت خلال پسته، با افزایش تولید، تقاضای زیاد از چین و قیمتهای بالا، موقعیت بسیار مناسبی را برای صادرکنندگان پسته ایرانی فراهم میکرد.
به دلیل بسته شدن موقتی مرزهای تجاری بین ایران و کشورهای همسایه آن به علت همهگیری ویروس کرونا، پیشبینی میشود که قیمت محصولاتی از جمله زعفران، خرما و پسته در خاورمیانه افزایش یابد.
در حال حاضر تجارت بین ایران و بزرگترین بازارهای صادراتی آن مانند عراق، ترکیه و افغانستان به طور موقت متوقف شده است.
علاوه بر این، روسیه که مقصد صادراتی ایران به ارزش 387 میلیون دلار بوده است نیز اخیرا تصمیم دارد تا تجارت با ایران را متوقف کند.
تنها دو هفته پس از شیوع ویروس کرونا در ایران، صادرات همه محصولات ایرانی 35% کاهش یافت.
ایران بزرگترین تولیدکننده میوه در خاورمیانه و شمال آفریقا است، از نظر تولید جهانی میوه جایگاه هشتم را دارد و همچنین بزرگترین صادرکننده پسته و خلال پسته در جهان است.
با بسته شدن مرزهای ایران با پاکستان، ترکمنستان، تاجیکستان، ارمنستان، ترکیه و آذربایجان، قیمت میوه و به ویژه پسته و خلال پسته در این کشورها افزایش مییابد.
تاثیر ویروس کرونا بر تجارت این جنس در امارات متحده عربی به وضوح دیده میشود.
این کشور هنوز از ایران محموله غذایی دریافت میکند، با این حال پیشبینی میشود که به دلیل کمبود مواد غذایی به ویژه در طول ماه رمضان، دچار مشکلات و نوسانات قیمتی در بازار شود.
این امر باعث شده است که فروشندگان محلی امارات متحده عربی برای جلوگیری از مواجهه با کمبود مواد غذایی در ماه رمضان، اقدام به ذخیره مواد غذایی وارداتی کنند که منجر به افزایش قیمت محصولاتی از جمله خلال پسته خواهد شد.
در حالی که پیشبینی میشود که قیمت خلال پسته به دلیل کمبود مواد غذایی افزایش یابد و در نوسان باشد، اما تاجران در خاورمیانه معتقدند که با جایگزین کردن کشورهایی مانند آمریکا و ترکیه به جای ایران به عنوان منبع وارداتی میتوانند، تاثیر ویروس کرونا بر تجارت این محصول را به حداقل برسانند.
با کاهش صادرات ایران، تقاضا برای پسته آمریکایی که همیشه در رقابت با محصولات ایرانی بوده است افزایش مییابد.
همچنین با توجه به تنشهای تجاری بین ایران و ایالات متحده آمریکا، انتظار میرود که تامینکنندگان آمریکایی خریداران پسته ایرانی از جمله هند، پاکستان و دیگر بازارهای خاورمیانه را هدف خود قرار دهد.
صادرات پسته و خلال پسته در ایران تحت تاثیر پیامدهای ناشی از ویروس کرونا قرار گرفته است.
تقاضای صادرات به دلیل بسته شدن مرزها پس از شیوع این ویروس در ایران کاهش یافته است.
تولیدکنندگان و صادرکنندگان پسته و خلال پسته به علت تاثیر ویروس کرونا بر تجارت خلال پسته با مقادیر زیاد محصول مازاد مواجه شدهاند که قادر به فروش آنها در شرایط فعلی نیستند.
چنین مازادی منجر به کاهش قیمت پسته در ایران شده است.
با این حال، باز شدن مرزها با ترکیه به صادرکنندگان امیدی دیگر برای بهبود وضعیت تجاری فعلی میدهد و میتواند از تاثیر ویروس کرونا بر تجارت خلال پسته در ایران بکاهد.
منابع:
https://www.tridge.com/stories/optimistic-iranian-pistachio-outlook-for-20192020
https://www.tridge.com/stories/impact-of-the-coronavirus-on-iranian-exports-and-imports
https://www.tridge.com/insights/JOL-FF3748CC
https://halalfocus.net/prices-of-dry-fruits-and-vegetables-from-iran-likely-to-rise-in-uae/