آخرین بروز رسانی 16 تیر 1399 توسط تیم تحریریه گیاهینه
بازار تجارت میخک نسبتا کوچک بوده و در طول پنج سال گذشته حالت پایداری را طی کرده است. ماداگاسکار و سریلانکا بزرگترین تامین کننده بازار اروپا بوده و کشورهای پیشرفته شروع به کاهش تولید این گیاه کردهاند. تامین کنندگانی که اصول امنیت غذایی را در کار خود رعایت میکنند، برتری رقابتی مهمی را در بازار اروپا به دست میآورند.
از این گیاه در پخت کیک، گوشت، ماهی، درست کردن انواع دسر، کلم قرمز و شراب ذرت و در صنایع غذایی، داروسازی و لوازم آرایشی استفاده میشود. روغن میخک از این محصول تولیده شده، عنصر اصلی آن اوژنول است که به عنوان تسکیندهنده و ضدعفونی کننده در دندان پزشکی به کار میرود. ساقهها و میوه میخک چندان در اروپا استفاده نمیشود.
میخک یک نوع درخت همیشه سبز بومی مولاکاس اندونزیا در جنوب شرق آسیا بوده اما امروزه در بیشتر کشورهای گرمسیری پرورش داده میشود.
میخکها قبل از ورود به بازار فروش باید خشک شوند. بخش عمدهای از میخک وارداتی به کشورهای اروپایی را کشورهای پیشرفته و خود اروپاییها تولید میکنند.
فقط 0.8 درصد از این واردات از کشورهای توسعه نیافته وارد اروپا میشود. اروپا به صورت کامل در تامین میخک مورد نیاز خود به کشورهای دیگر وابسته است.
در بازار تجارت میخک تا سال 2015 هلند بزرگترین وارد کننده این محصول به شما میرفت اما از همان سال آلمان بیشترین واردات در اروپا را از آن خود کرد. ماداگاسکار 21.4، سریلانکا 12.2، اندونزی 11.2، کومور 8.4، برزیل 2.6 و هند 2.2 درصد از میخک مورد نیاز اروپا را تولید و بزرگترین تولیدکنندگان آن محسوب میشوند.
جمع میخک تولیدی در جهان در سال 2016 برابر با 180500 تن بود که از این مقدار 139522 تن آن توسط کشور اندونزی تولید شده است. بیشتر میخک تولیدی در اندونزی صرف تولید نوعی سیگار میشود و همین موضوع این کشور را به بزرگترین مصرف کننده میخک نیز تبدیل کرده است. ماداگاسکار دومین کشوری است که بیشترین تولید را در جهان داشته و سهم آن 12 درصد کل تولید جهانی است.
کیفیت محصول یک موضوع کلیدی برای خریداران اروپایی بوده که موضوع امنیت غذایی را نیز شامل میشود. مطابق با استانداردهای انجمن ادویه اروپا بیشینه مجاز محتوای خاکستر 7 درصد، خاکستر اسیدی 0.5 درصد، رطوبت 12 درصد و کمینه مجاز روغن غیر فرار در هر صد گرم میخک 12 میلیلیتر است. افرادی که بخواهند با کشورهای اروپایی تجارت میخک داشته باشند باید این استانداردها را رعایت کنند.
میخک درجه یک باید غنی از روغن، سالم، شکسته نشده و بدون وجود تکههای ساقه باشد و همچنین نباید هیچ گونه ناخالصی چوب و میخکهای شکننده درون آن دیده شود. رنگهای بین قهوهای متمایل به قرمز و قهوهای نشان میدهند که محصول کیفیت خوبی دارد. سر میخک نیز باید به رنگ قهوهای روشن بوده و بسته باشد.
در برچسبی که روی بسته محصول زده میشود باید اطلاعاتی مانند نام محصول، نام کارخانه، درجه میخک، تاریخ تولید و انقضا، کشور تولید کننده، وزن خالص و موارد دیگری که به خریدار کمک میکند تا با تولید کننده یا بستهبندی کننده در تماس باشد چاپ شود. برای تجارت میخک باید آن را درون جعبههای نو، تمیز و مقاوم در برابر رطوبت بسته بندی کرد. مهم است که میخک قبل از ذخیره سازی به صورت کامل خشک شده باشد.
محل ذخیره سازی باید از هجوم حشرات و آلودگی قارچی در امان بوده و از بوهای نامطلوبی که کیفیت میخک را کاهش میدهند دور باشد.
میخک سالم و فرآوری شده وارد شده به اروپا در سال 2017 از کشورهای دارای توسعه 2300 تن و خود اروپا 1500 تن بود. قیمت میخک وارداتی به اروپا طی سالهای 2013 تا 2017 از 7.65 یورو برای هر کیلوگرم به 6.71 یورو کاهش یافته است.
یکی از عوامل مهمی که طی سالیان اخیر بر روی قیمت عمده میخک تاثیرگذار بوده و باعث افزایش آن شده؛ نبود مقدار کافی منابع در خریداران بزرگی مانند اندونزی و هند است.
قسمت بزرگی از این محصول به صورت سالم به فروش میرسد اما بخش صنایع غذایی بیشتر تمایل به خرید میخک فرآوری شده دارد. 26 درصد از تجارت میخک به صورت فرآوری شده انجام میشود. عواملی چون کاری که روی میخک فرآوری شده انجام میشود یا ناخالصیهایی که درون آن وجود دارد بر قیمت عمده آن تاثیرگذار است.
شرایط آب و هوایی بد (خشکسالی طولانی، طوفانها و بارندگی شدید) امروزه بیشتر اتفاق میافتند. این موضوع میتواند تاثیرات بدی بر روی آینده گیاهان حساسی مانند میخک بگذارد و قیمت آن را بالاتر ببرد.
برای تجارت میخک فراوری شده 10 درصد قیمت برای ماده اولیه، 10 درصد فرآوری، 5 درصد حمل و نقل، 25 درصد عملیات صادرات و واردات و 30 تا 50 درصد خرده فروشی در نظر گرفته میشود. عددهای گفته شده یک معیار عمومی در تجارت است که فاکتورهای زیادی چون کشور، وضعیت فعلی و آینده بازار، کیفیت محصول اولیه، میزان تقاضا و … میتواند روی آن تاثیرگذار باشد.
منبع: