خواص دانه کتان و کاربردهای غذایی آن

آخرین بروز رسانی 4 مهر 1399 توسط

با توجه به سبک زندگی امروزی، شیوع بیماری‌های واگیردار و کمبود منابع، تأمین سلامت و تغذیه درست از چالش‌های جدی انسان مدرن به حساب می‌آید. امروزه، در زمینه عوارض جانبی غذاهای فرآوری شده و مصرف بیش از اندازه آن‌ها مطالعات گسترده‌ای انجام گرفته است. این موضوع توجه همه اقشار را به فواید محصولات و غذاهای طبیعی و گیاهی و نقش آن‌ها در بهبود سلامت جلب کرده است.

خواص دانه کتان هم از موضوعاتی است که نظر کارشناسان را به شدت به خود معطوف کرده است. تخم کتان، منبع سرشاری از اسیدهای چرب امگا 3، آلفا لینولنیک اسید، فیبر، پروتئین و بسیاری از مواد اولیه مفید و گیاهی دیگر به حساب می‌آید.

برای آگاهی از قیمت روز بذر کتان پیشنهاد می‌کنیم با مراجعه به سایت گیاهینه لیست قیمت محصولات را مشاهده کنید. همچنین، شما با برقراری ارتباط با کارشناسان این شرکت می‌توانید علاوه بر دریافت قیمت روز محصولات از راهنمایی‌های آن‌ها هم بهره‌مند شوید.

جدول ارزش غذایی دانه کتان

برای آشنایی با خواص دانه کتان، ابتدا لازم است با شکل ظاهری و ارزش غذایی آن آشنا شوید. دانه کتان دارای پوسته‌ای درخشان و محکم است. این دانه‌ها در رنگ‌های مختلف از کهربایی تیره تا قهوه‌ای مایل به قرمز دیده می‌شوند.

برای آشنایی بیشتر با تخم کتان طلایی (خوراک پرندگان) از صفحه این محصول در فروشگاه گیاهینه دیدن کنید.

نکته

جدول فوق براساس اطلاعات منتشر شده به وسیله کمیسیون غلات کانادا ایجاد شده است. در این جدول، ق.غ مخفف قاشق غذاخوری و ق.چ مخفف قاشق چای‌خوری است.

تأثیر وجود لیزاب یا موسیلاژ بر خواص دانه کتان

حدود 15 درصد تخم کتان از پلی ساکاریدهای تشکیل دهنده لیزاب ساخته شده است. لیزاب ماده‌ای است که به تسهیل عمل دفع کمک می‌کند. بنابراین، از مزایای مصرف دانه کتان می‌توان به ملین بودن آن اشاره کرد.

تأثیر وجود اسیدهای چرب امگا 3 بر خواص دانه کتان

تخم کتان از منابع سرشار امگا 3 به حساب می‌آید. از مزایای این اسید چرب ضروری می‌توان به پیشگیری و کنترل بیماری‌هایی نظیر دیابت نوع 2، امراض کلیوی، روماتیسم مفصلی، فشار خون بالا، بیماری‌های قلبی و عروقی، سکته، آلزایمر و انواع خاصی از سرطان‌ها اشاره کرد.

تأثیر وجود پروتئین بر خواص دانه کتان

دانه سویا و تخم کتان از پروتئین‌ها و اسیدهای آمینه مشابهی برخوردارند. این مواد از مغذی‌ترین پروتئین‌های گیاهی شناخته شده به شمار می‌روند. بذر کتان فاقد گلوتن است. این امر، باعث می‌شود که این دانه گیاهی برای افراد مبتلا به اختلال خود ایمنی روده باریک گزینه غذایی خوبی محسوب شود.

تأثیر وجود فنلیک‌ها بر خواص دانه کتان

فنلیک‌ها مشتقاتی گیاهی و دارای عملکردی چندگانه هستند. از این جمله، می‌توان به ایجاد رنگ گیاه و جلب توجه زنبورها و سایر حشرات برای گرده افشانی اشاره کرد. بسیاری از فنلیک‌ها دارای قابلیت ضد سرطانی و آنتی اکسیدانی هستند. تخم کتان دارای سه نوع فنلیک مختلف است. خواص دانه کتان در مقابله با برخی سرطان‌ها هم از وجود همین مواد ناشی می‌شود.

ویتامین‌ها و مواد معدنی

دانه کتان حاوی چندین نوع ویتامین محلول در آب و چربی است. از آن میان می‌توان به ویتامین E و گاماتوکوفرول اشاره کرد. گاماتوکوفرول نوعی آنتی اکسیدان است که از تخریب پروتئین‌های سلولی و چربی‌ها جلوگیری می‌کند. از دیگر مزایای مصرف بذر کتان می‌توان به افزایش دفع کلسیم از طریق ادرار و کاهش فشار خون، مقابله با بیماری‌های قلبی و عروقی، جلوگیری از ابتلا به برخی سرطان‌ها و آلزایمر اشاره کرد. همه فواید یاد شده از تأثیرات گاماتوکوفرول موجود در بذر کتان به حساب می‌آید.

از طرف دیگر، بذر کتان حاوی مقادیر اندکی ویتامین K است که به شکل فیلوکینون دیده می‌شود. فیلوکینون در اصل، فرم گیاهی ویتامین K است و از قابلیت تشکیل پروتئین‌های خاص و کمک به لخته کردن خون برخوردار است. منیزیوم هم از جمله مواد معدنی مهمی است که بسیاری از خواص دانه کتان از حضور آن ناشی می‌شود.

فیتیک اسید و اگزالات هم از جمله ترکیباتی هستند که در بذر کتان به وفور یافت می‌شوند و وظیفه برقراری پیوند با مولکول‌های کلسیم، مس، آهن، منیزیوم و روی موجود در روده را برعهده دارند. وجود این ترکیبات، در کاهش احتمال ابتلا به سرطان روده و بالا رفتن قند خون موثر است.

کمک به بهبود سلامت

موارد زیر از عمده‌ترین مزایای استفاده از دانه کتان به حساب می‌آیند:

مقابله با دیابت

مصرف روزانه بذر کتان یا مکمل‌های حاوی آن در کنترل قند خون و کاهش تجمع چربی در ناحیه شکم و کبد تأثیرگذار است. مزایای یاد شده، علاوه بر جلوگیری از چاقی به کاهش فشار خون، احتمال ابتلا به دیابت و تصلب شرایین کمک می‌کند.

فواید آنتی اکسیدانی

قابلیت آنتی اکسیدانی بذر کتان به کاهش کلسترول و جلوگیری از تجمع پلاکت کمک می‌کند.

خواص ضد التهابی

مطالعات نشان داده‌اند، مصرف مرتب بذر کتان به مدت 12 هفته می‌تواند به شکل معناداری در کاهش فشار خون بالا، تأثیرات مخرب دیابت و کم شدن پروتئین‌های واکنشی سی موثر باشد. مواد ضد التهابی موجود در بذر کتان در کاهش خطر ابتلا به بیماری‌های قلبی و عروقی و محافظت از کبد نقش به سزایی را ایفا می‌کنند.

مقابله با سرطان

مطالعات نشان داده‌اند، پلی‌فنل‌های موجود در بذر کتان در مقابله با سرطان‌های پستان، روده بزرگ، پروستات و تیروئید موثر هستند.

مقابله با بیماری‌های قلبی و عروقی

بذر کتان به دلیل برخورداری از مقادیر قابل توجهی اسیدهای چرب امگا 3، آنتی اکسیدان‌ها و اسید لینولنیک و همچنین فیبرهای حل شدنی می‌تواند از بروز بیماری‌های قلبی و عروقی جلوگیری کند. کاهش جذب گلوکز، کلسترول و برخی نشان‌گرهای التهابی هم از دیگر مزایای استفاده از دانه کتان به شمار می‌رود. مطالعات نشان داده‌اند، مصرف بذر یا روغن کتان به مدت 12 هفته می‌تواند به شکل قابل توجهی در کاهش فشار خون سیستولیک و دیاستولیک موثر باشد.

مقابله با بیماری‌های کلیوی

از دیگر خواص دانه کتان و مشتقات آن می‌توان به توانایی مقابله با انواع بیماری‌های کلیوی از جمله بیماری کلیوی پلی کیستیک اشاره کرد. مطالعات نشان داده‌اند، مصرف مداوم بذر کتان به کاهش دفع پروتئین از طریق ادرار و ضایعات گلومرولی کمک می‌کند.

بهبود سلامت استخوان

اسید آلفا لینولنیک و امگا 3 موجود در بذر کتان به تقویت و بهبود سلامت استخوان‌ها کمک می‌کند. این امر، به ویژه برای بانوانی که دوران یائسگی را پشت سر می‌گذارند حائز اهمیت است. مطالعات نشان داده‌اند، مصرف روزانه 2 قاشق غذاخوری بذر کتان به مدت 14 هفته می‌تواند در کاهش علائم یائسگی و جلوگیری از تحلیل استخوان‌ها موثر باشد.

در این میان، نقش گیاهینه چیست؟

گیاهینه از معتبرترین فروشندگان عمده ادویه‌جات، خشکبار، زعفران و بسیاری از گیاهان دارویی و دمنوش‌های طبیعی است. برای بهره‌مندی از خواص دانه کتان و خرید آن کافی است با استفاده از روش‌های ارتباطی معرفی شده در سایت با کارشناسان گیاهینه تماس بگیرید. به علاوه، با مراجعه به سایت گیاهینه می‌توانید قیمت روز محصولات را هم دریافت کنید. مشاوران این شرکت می‌توانند راهنمایی‌های لازم را به شما ارائه دهند.