خواص بارهنگ و اسفرزه و کاربرد آن در ماه رمضان

آخرین بروز رسانی 2 اردیبهشت 1399 توسط تیم تحریریه گیاهینه

خواص بارهنگ و اسفرزه و کاربرد آن‌ها در ماه رمضان

استفاده از گیاهان و دانه‌های آن‌ها از گذشته تاکنون رواج داشته است؛ اما امروزه خواص آن‌ها برای بشر بیشتر مشخص شده است و همین امر سبب شده تا در سال‌های اخیر استقبال زیادی از آن‌ها شود. بارهنگ و اسفرزه نیز دو گیاه هستند که در طب سنتی از آن‌ها استفاده می‌شود. در این مقاله به بررسی گیاه بارهنگ و دانه اسفرزه و مصرف آن‌ها در ماه رمضان می‌پردازیم.

گیاه بارهنگ چیست و در کجا پرورش می‌یابد؟

بارهنگ یک گیاه چند ساله است که ریشه‌ای کوتاه و برگ‌هایی ستبر دارد.

گونه‌های مختلفی از این گیاه در طبیعت وجود دارد که بیش از 200 نوع را شامل می‌شود.

برگ‌های آن خاصیت ضدعفونی ‌کنندگی و ضد باکتریایی دارد.

برگ‌های این گیاه به عنوان دم‌نوش مورد استفاده قرار می‌گیرند.

دانه و ریشه آن نیز استفاده می‌شود.

این گیاه در هند و کشورهای اروپایی پرورش می‌یابد و به داروی زندگی معروف است.

قدمت بارهنگ بسیار طولانی است و خواص زیادی دارد.

خواص بارهنگ برای سلامتی

بارهنگ بهترین درمان برای زخم و جراحت است؛ زیرا خاصیت ضدعفونی‌ کنندگی دارد.

تأثیر آن بر پوست و مو، جای زخم، نیش حشرات و آکنه بی‌نظیر است.

ضماد طبیعی آن برای خارش بدن، التهاب و درمان آفتاب سوختگی کاربرد دارد.
همچنین از دم‌نوش آن برای درمان عفونت‌های تنفسی و بیماری‌های سرماخوردگی، آنفولانزا و ذات‌الریه کاربرد دارد.

خواص بارهنگ برای دستگاه گوارش و معده نیز به اثبات رسیده است.

این دم‌نوش التهاب معده را تسکین می‌دهد و با یبوست مبارزه می‌کند.

مصرف بارهنگ در ماه رمضان

در ماه مبارک رمضان به خصوص در فصل گرما برای تقویت بدن بهتر است از مواد گیاهی پرخاصیت نیز در کنار تغذیه معمول استفاده کنید.

خواص بارهنگ برای معده، کلیه و مثانه بسیار زیاد است.

استفاده از دانه بارهنگ در شربت یا دم‌نوش برگ آن می‌تواند برای پاکسازی مثانه و کلیه‌ها و جلوگیری از آسیب ناشی از کم آبی به این اندام‌ها، مفید واقع شود.

بارهنگ با جذب آب زیادی در بافت‌های خود از کم آبی بدن در طول روز جلوگیری می‌کند.

از این رو مصرف بارهنگ در ماه رمضان مانع از خشکی کلیه و مثانه می‌شود.
علاوه بر این اگر مقداری از گیاه بارهنگ را با آب مخلوط کنید و پس از وعده سحر مصرف کنید، خاصیت کاهش اشتهایی دارد و باعث می‌شود در طول روز کمتر احساس گرسنگی و درد معده داشته باشید.

گیاه اسفرزه چیست و در کجا پرورش می‌یابد؟

اسفرزه گیاهی است که در اکثر کشورها پرورش می‌یابد و می‌توان آن را در آسیا، اروپا و آفریقای شمالی پیدا کرد.

این گیاه دارای برگ ‌های تیز و بلندی است که دانه می‌دهد و از دانه‌های اسفرزه برای مصارف دارویی استفاده می‌شود.

خواص اسفرزه باعث شده است تا از آن در طب سنتی بهره بسیار ببرند.

داشتن فیبرهای غذایی و املاح معدنی از خصوصیات دانه‌های ریز اسفرزه است.

خواص اسفرزه برای سلامتی

از تخمه‌های ریزی که از گیاه اسفرزه به دست می‌آید به صورت محلول در نوشیدنی‌ها یا پودر بر روی غذاها استفاده می‌شود.

غلافی که بر روی این تخم‌ها وجود دارند آب زیادی را به خود جذب می‌کنند.

از این رو برای درمان کم آبی و بیماری‌هایی مانند اسهال و یبوست بسیار مناسب‌اند.

پروتئین و املاح معدنی زیادی در اسفرزه وجود دارد که بدن را تقویت می‌کند.

به خصوص مقدار زیاد کلسیم موجود در آن از پوکی استخوان جلوگیری می‌کند.

مقدار آهن موجود در اسفرزه بسیار زیاد است و استفاده از پودر آن بر روی سالاد یا غذا از کم‌خونی جلوگیری می‌کند.

از دیگر خواص اسفرزه، کاهش چربی خون و کلسترول بد است.

هر چند اسفرزه خود یک دانه روغنی محسوب می‌شود؛ ولی چربی موجود در آن از نوع HDL و چربی خوب است و به بدن آسیب نمی‌رساند.
از اسفرزه برای تسکین درد مفاصل و نرم کردن ورم‌های پشت گوش نیز استفاده می‌شود.

رفع خشکی بینی و آرامش اعصاب از دیگر خواص اسفرزه است.

مصرف اسفرزه در ماه رمضان

دانه‌های اسفرزه هنگامی که وارد آب یا مایعات دیگر می‌شود، حالت لعاب‌دار پیدا می‌کند. این دانه‌ها می‌توانند تا چند حجم خود، آب را در لعاب خود نگه دارند.

به همین علت وقتی وارد بدن می‌شوند، در طول روز به مرور این آب را به بدن پس می‌دهند و مانع از تشنگی و خشک شدن آب بدن در ماه رمضان می‌شوند.

اگر مقدار زیادی آب بنوشید، به یک باره وارد بدن شده و مقدار اضافی آن دفع می‌شود؛ اما مصرف بارهنگ در ماه رمضان و در شربت‌های مختلف باعث می‌شود تا به آرامی آب وارد بافت‌های بدن شود و در طول روز احساس کسالت و افت فشار به علت کم آبی بدن نکنید.
از طرفی حجم دانه‌های اسفرزه به آرامی و با از دست دادن آب کم می‌شوند، این عامل سبب می‌شود تا دیرتر معده‌تان خالی شود و احساس گرسنگی کمتری در طول روز داشته باشید.
این موارد باعث شده است تا اسفرزه یکی از دانه‌های بسیار عالی برای مصرف در ماه مبارک رمضان شناخته شود.