خواص سنبل الطیب چیست؟ دمنوش سنبل الطیب برای چی خوبه؟

آخرین بروز رسانی 12 اسفند 1402 توسط

نام علمی: Valerian Root ریشه‌ی گیاه والریان یا همان سنبل‌الطیب یک داروی گیاهی بسیار مشهور در سراسر دنیا است.

کلمه‌ی والریان از فعل لاتین valerie به معنای قوی و سالم بودن گرفته شده است. که این نام‌گذاری دلیلی بر خواص شفابخشی آن است. با این جمله به‌ عنوان مقدمه به شرحی در مورد این گیاه دارویی با خواص فوق‌العاده‌ می‌پردازیم.

اصالت سنبل‌الطیب مربوط به آسیا و اروپا‌ست. اما هم‌اکنون در آمریکا، چین و بسیاری از کشورهای دیگر کشت می‌شود و محصول نیز می‌دهد.

گیاه والریان‌ لطیف و معطرند و قرن‌هاست که برای تهیه‌ی عطر استفاده می‌شوند. خود سنبل‌الطیب نیز جایگاه دوهزارساله‌ای در طب سنتی و پزشکی امروز دارد.

در این مقاله به شرح خواص دارویی سنبل‌الطیب براساس یافته‌های علم پزشکی پرداخته است. در ادامه به سوالات شما در مورد نحوه‌ی مصرف سنبل‌الطیب به شکل‌های دمنوش، عرق، عصاره و همچنین نگرانی‌ راجع به دوز مصرفی مجاز سنبل‌الطیب پاسخ داده می‌شود.

دمنوش سنبل الطیب برای چی خوبه؟

دمنوش سنبل الطیب خاصیت ضد استرس و آرام بخش دارد. برای درست کردن دمنوش سنبل الطیب یا چای سنبل الطیب باید از ریشه یا برگ آن استفاده کنید. ابتدا به اندازه یک قاشق غذاخوری برگ خشک شده سنبل الطیب را داخل یک قوری بریزید و اندازه دو لیوان آب جوش روی آن بریزید.

اجازه دهید تا دمنوش 10 دقیقه دم بکشد.

برای طعم دار کردن این دمنوش می‌توانید از عسل یا نعنا نیز استفاده کنید.

برای خرید سنبل الطیب درجه یک و باکیفیت می‌توانید از طریق فروشگاه گیاهینه اقدام کنید.

خواص سنبل الطیب

خواص سنبل الطیب بسیار شهرت دارد. در این قسمت چند تا از بهترین خواص سنبل الطیب را برای شما لیست کرده ایم:

خواص سنبل الطیب برای مردان

خواص سنبل الطیب برای مردان نیز مانند زنان است. این گیاه دارای خاصیت ضدباکتریایی است که باعث حفظ بهبود سلامت دستگاه نتاسلی و کاهش خطر ابتلا به عفونت‌ها می‌شود.

همچنین این گیاه برای حفظ سلامت روانی و کاهش استرس بسیار کارساز است.پ

خواص سنبل الطیب برای رحم

سنبل الطیب می‌تواند به کاهش رطوبت رحم و کاهش عفونت‌های مربوط به رحم در زنان کمک کند. همچنین این گیاه دارویی برای افزایش باروری زنان کارآمد است.

از دیگر مشکلاتی که ممکن است زنان زیادی با آن روبرو شوند اسیدی شدن محیط واژن است که سنبل الطیب روشی بسیار عالی برای از بین بردن این بیماری در زنان است.

خواص سنبل الطیب برای قلب

سنبل الطیب برای تقویت قلب و رگ های خونی آن یک عامل کمک کننده است. این ویژگی سنبل الطیب از تشکیل لخته‌های خونی جلوگیری می‌کند و همچنین با خاصیت ضداسترسی که دارد به داشتن ضربان قلب منظم کمک می‌کند.

به طور کلی می‌توان گفت خواص سنبل الطیب برای قلب شامل: کاهش فشار خون، کنترل ضربان قلب، بهبود عملکرد قلب، کاهش خطر ابتلا به بیماری‌های قلبی و عروقی می‌باشد.

خواص سنبل الطیب برای عصاب

اصلی‌ترین و شناخته‌ شده‌ترین خاصیت سنبل‌الطیب آرام‌بخشی و خواب‌آوری آن است. اثربخشی مفید سنبل‌الطیب‌ هنگام ابتلا به بسیاری از بیماری‌ها و ناخوشی‌ها در طول تاریخ نظرها را به خود جلب کرده است.

اسید والرنیک موجود در سنبل الطیب از تجزیه گاما آمینوبوتیریک اسید(GABA) در مغز جلوگیری می‌کند. در نتیجه موجب احساس آرامش و کاهش اضطراب فرد می گردد. GABA یک پیام‌رسان شیمیایی است که به تنظیم ضربان‌های عصبی مغز کمک می‌کند.

نتیجه‌ی پایین بودن سطح آن استرس بیشتر و افت کیفیت خواب خواهد بود. همچنین سنبل‌الطیب‌ حاوی آنتی‌اکسیدان‌های هسپریدین و لینارین است که خاصیت آرام‌بخشی و خواب‌آوری دارند. به این ترتیب سنبل‌الطیب همان کاری را می‌کند که داروهای ضداضطراب والیوم و زاناکس می‌کنند. با این تفاوت که هیچ‌کدام از عوارض آن‌ها را ندارد.

خواص سنبل الطیب برای مغز

در این قسمت به خواص سنبل الطیب برای مغز در چندین مورد از بیماری‌‌های عصبی اشاره می‌کنیم. تمام قسمت‌هایی که در این‌جا آورده‌ایم از بانک اطلاعاتی PubMed Central وابسته به انستیتوی ملی بهداشت ایالات متحده آمریکا (NIH) أخذ شده است.

حفظ آرامش خیال در شرایط پرمشغله مشکل است. محققان نشان داده‌اند که مصرف سنبل‌الطیب می‌تواند احساسات و اضطراب و پرتنش که در پاسخ شرایط استرس‌زا ایجاد می‌شوند را کاهش دهد.

اثبات شده که ایزووالریک اسید موجود در سنبل‌الطیب‌ همانند داروهای درمان صرع همچون والپروات انقباضات ناگهانی و غیرارادی عضلات را کنترل کند.

درمان اختلالات OCD

سنبل‌الطیب دارویی برای اختلالات OCD نیز محسوب می‌شود. اختلالات OCD که آن را با عنوان اختلال وسواس فکری_عملی می‌شناسند یک ناآرامی مزمن است که با اشتغال ذهنی مفرط در مورد ایجاد نظم و ترتیب در همه‌ی امور (حتی امور بسیار جزئی) و کمال‌طلبی همراه است. فردی که دچار این حالت روحی است، در راستای کاهش وسواس فکری و اضطرابی‌اش کوشش‌هایی کلیشه‌ای، تکرای و تا حدی غیرارادی انجام می‌دهد. این حالات به از دست‌دادن انعطاف‌پذیری، صراحت و کارآمدی عملی منجر می‌شود.

سنبل‌الطیب‌ به رغم بسیاری از داروهایی که برای درمان OCD تجویز می‌شوند، هیچ‌گونه عوارض جانبی قابل‌توجهی ندارد.(لینک اول)

درمان اختلال ADHD یا عدم تمرکز فکری کودک

مطالعه‌ی دیگری نشان داده است که مصرف سنبل‌الطیب در کودکانی که مشکل حفظ تمرکز دارند یا کودکانی که رفتارهای بیش‌فعالی را تجربه می‌کنند مفید و کاربردی است.

در این مطالعه ۱۶۹ کودک دبستانی به عنوان آزمایش شونده انتخاب شدند و به آنها ترکیبی از سنبل‌الطیب و بادرنجبویه داده شد. و نتیجه آزمایش این بود که کودکانی که علائم شدیدتری از خود نشان می‌دادند، تا حدود ۵۰ درصد بهبود یافتند. این علائم شامل عدم تمرکز حواس بیش فعالی و تکانشگری بود.(لینک دوم)

سنبل الطیب برای خواب

تخمین زده می شود که حدود ۳۰ درصد از افراد بی خوابی یا بدخوابی را تجربه می کنند. تحقیقات بسیار زیادی انجام شده است که نشان می‌دهد مصرف به اندازه‌ی سنبل‌الطیب موجب کاهش زمان کسالت‌بار بیداری در رختخواب، افزایش کیفیت و کمیت خواب می گردد. منظور از افزایش کمیت تعداد ساعاتی است که فرد به خواب عمیق فرو رود.

در یک تحقیق در این زمینه ۲۷ نفر فرد جوان و میانسال که هیچ‌یک خواب راحتی نداشتند انتخاب شدند. نتایج حاکی از آن بود که خواب ۲۴ نفر از آن‌ها بهبود یافت. از بین آنها ۱۲ نفر ادعا کردند که خواب به شدت راحت و فوق العاده ای را تجربه نموده‌اند. این نتایج پس از مصرف ۴۰۰ میلی گرم سنبل‌الطیب حاصل شده بود.(لینک سوم)

درمان اعتیاد به آرام‌بخش‌ها با سنبل‌الطیب

داروهای بنزودیازپین به مرور  در فرد به وابستگی می نماید به این ترتیب که قطع مصرف آنها موجب بروز علائمی چون بی‌خوابی و بدخوابی می شود تحقیقات نشان می‌دهد که مصرف سنبل الطیب می‌تواند به این افراد کمک کند در این مورد روی افرادی که مدت طولانی بنزودیازپین مصرف می‌کرده‌اند و اکنون دچار علائم ترک این داروها شده‌اند مطالعاتی صورت گرفته این افراد به مدت دو هفته تحت درمان با صولتی قرار گرفتند و بهبودی قابل توجهی در کیفیت و کمیت خوابشان حاصل شد. (لینک چهارم)

دیگر خواص سنبل الطیب‌

چند ترکیبات گیاهی دارویی شامل سنبل‌الطیب‌

سنبل‌الطیب طبع گرم و خشکی دارد. خواب‌آور است ولی اعتیادآور نیست. اثربخشی آن در درمان صرع، تشنج اطفال، ناراحتی‌های پیش از قاعدگی زنان و بعضی التهابات روده‌ای به اثبات رسیده است.

اکنون چند ترکیب گیاهی دارویی‌ شامل سنبل‌الطیب‌ را به شما معرفی می‌کنیم؛

برای درمان بی‌خوابی و آرامش از ترکیب زیر استفاده کنید:

• سنبل‌الطیب‌ / بابونه / اسطوخودوس / زنجبیل / نعناع فلفلی / بهارنارنج / چای کوهی / آویشن

به منظور رفع کهیرهایی که از منشاء روانی و عصبی دارند دم کرده‌ی سنبل‌الطیب‌ بنوشید.

سنبل‌الطیب برای درمان PMS یا همان ناخوشی‌های پیش از دوره‌ی یائسگی است مثل تغییر خلق و خو اضطراب مفید است. زنانی که دچار این ناراحتی‌ها می‌شوند باید از مصرف قند و شکر صنعتی، نوشابه‌ها، غذاهای سرخ‌کردنی و کارخانه‌ای پرهیز کنند. این افراد می‌توانند از این گیاهان ترکیبی استفاده کنند:

• سنبل‌الطیب‌ / شوید / علف‌ چای / مریم گلی / آویشن
• سنبل‌الطیب‌ / گزنه / رازیانه / علف چای / مریم گلی
• سنبل‌الطیب‌ / پنج‌انگشت / گل مغربی / شوید / بابونه

افرادی که دچار التهابات روده‌ای هستند، دچار اضطراب و افسردگی ناشی از بیماری می‌شوند. و این موضوع باعث تشدید علائم می‌شود. پس گام اول ایجاد آرامش است. سنبل‌الطیب‌ هم‌آرام‌بخش است و هم برای تسکین گرفتگی‌های ماهیچه‌ای صاف مثل ماهیچه‌های دیوارهای روده مؤثر است. برای درمان التهابات روده‌ای رژیم غذایی سالمی را رعایت کنید. و از ترکیبات زیر بهره‌مند شوید

• سنبل‌الطیب‌ / بابونه / نعناع فلفلی / افسنطین با عسل و لیمو ترش
• سنبل‌الطیب‌ / شیرین‌بیان / زنجبیل / شنبلیله

در کسانی که در فرهنگ غذایی‌شان مواد غذایی کم‌فیبر زیاد مصرف ‌می‌شود، هم یبوست زیاد است و هم بیماری دیورتیکولیت. بیماری دیورتیکولیت به صورت درد و چنگه‌های شکمی معمولاً در قسمت پایینی شکم، تب و گاه‌گاه مدفوع خونی ظاهر می‌شود.

به عنوان یک توصیه ۲ قسم سنبل‌الطیب‌ که شل‌کننده و آرام کننده‌ی التهابات روده است و ۱ قسم نعناع فلفلی که ضد التهاب و پیچش است را آب جوش دم کرده و چند نوبت در روز میل کنید. یا اینکه روزانه چندین نوبت عرقیات یا دم‌کرده‌ی سنبل‌الطیب‌ ، بابونه و مریم گلی را با عسل و لیمو ترش میل کنید.

آشنایی با گیاه سنبل‌الطیب‌

گیاه علفی، دارای ساقه‌ی قوی به ارتفاع ۰/۵ تا ۱/۵ متر و گاهی ۲ متر که به شکل خودرو در جنگل‌های کم درخت و بیشتر در حاشیه‌ی جریان‌های آب می‌روید. گل‌های این گیاه به رنگ‌های سفید و صورتی‌اند، بوی خوشی دارند و در اواخر خرداد تا اوایل مرداد ظاهر می‌شوند.

کشت و برداشت سنبل‌الطیب‌

سنبل‌الطیب‌ در طول رویش به هوای معتدل و آب نسبتاً زیادی نیاز دارد. منطقه‌ای معتدل با بارندگی ۶۰۰ تا ۷۰۰ میلی‌متر در سال و دمای در حدود ۱۸ تا ۲۰ درجه‌ی سانتی‌گراد در موقع بذرپاشی برای جوانه زدن و رشد گیاه سنبل‌الطیب‌ مناسب پیش‌بینی می‌شود.

در واقع تاریخ کشت گیاه به شرایط آب‌و‌هوایی محل رویش بستگی دارد.  به این شکل که یک نوع کشت مستقیم داریم و یک نوع کشت غیرمستقیم زمان مناسب کشت مستقیم اوایل بهار است که در آن بذرها مستقیماً در زمین اصلی کشت می‌شوند.

در کشت غیرمستقیم در اواسط تابستان بذرها را در خزانه کشت می‌کنند و روی آن‌ها را با خاک برگ می‌پوشانند و پس از دو تا دو ماه و نیم که ارتفاع نشاءها به ۱۵ تا ۱۷ سانتی‌متر رسید به زمین اصلی منتقل می‌کنند.

ریشه‌ی سنبل‌الطیب‌ مانند هر ریشه‌ی حاوی ماده‌ی موثره در اواخر رویش یعنی در زمستان از بیشترین غلظت ماده‌ی موثره برخوردار است. اگر به صورت غیرمستقیم کشت بذر کرده‌اید سنبل‌الطیب‌ را بایستی در پاییز  ( مهر و آبان ) سال بعد برداشت کرد. حتی وقتی نشاءها در فصل بهار به زمین اصلی منتقل شده باشند توصیه می‌شود که سنبل‌الطیب را در پاییز سال بعد برداشت کنید. برداشت ریشه در پاییز سال سوم هم مناسب نیست.

آماده ‌سازی سنبل‌الطیب‌ بعد از برداشت

پس از برداشت سنبل‌الطیب‌، ریشه‌ها را در آب جاری شسته و بلافاصله در دمای ۴۰ تا ۵۰ درجه‌ی سانتی‌گراد خشک می‌کنند. درجه حرارت‌های بیشتر تأثیر نامطلوبی بر روی کیفیت سنبل‌الطیب‌ دارد. در سال دوم بازدهی ریشه‌ی خشک ۱/۵ تا ۲ تن در هکتار است. اما در سال سوم از بازدهی آن کاسته می‌شود.

بازار تولید و مصرف سنبل‌الطیب‌

در حال حاضر اروپا بزرگترین بازار سنبل‌الطیب جهان محسوب می‌شود. به طوری که در سال ۱۹۹۰ ، ۶۵ درصد از بازار ۴/۲ میلیون دلاری سنبل‌‌الطیب را به خود اختصاص داده است.

در صنایع دارویی اکثر کشورهای توسعه‌یافته از مواد موثره‌ی این گیاه داروهای متفاوتی به نام‌های والریان، کاردیوسان، بالدریان، و والمان تهیه و به بازار دارویی عرضه می‌شود.

این گیاه در مقیاس وسیعی در کشورهای آلمان، روسیه، آمریکا، لهستان، هلند، بلژیک، ژاپن، مجارستان و فرانسه کشت می‌شود. در سال‌های اخیر سنبل‌الطیب هندی (تبتی) به خاطر مقادیر زیاد مواد موثره مورد توجه صنایع داروسازی قرار گرفته و در کشورهای مختلف تحقیقات زیادی به منظور کشت و اهلی کردن آن در حال انجام است.

بازرگانی گیاهینه فروشگاه گیاهان دارویی محصول سنبل‌الطیب‌ با کیفیت مرغوب را جهت مصرف شما مشتریان گرامی عرضه می‌کند.

احتیاط در مصرف سنبل‌الطیب‌ (مقدار مجاز مصرف سنبل‌الطیب‌)

به گزارش خبرگزاری مهر، خدیجه کدیور – کارشناس امور دارو و تحقیق و توسعه معاونت غذا و داروی دانشگاه علوم پزشکی فسا با اعلام هشدار در مورد مصرف خودسرانه گیاه دارویی سنبل الطیب یا والرین (Valerian) گفت: این گیاه از گذشته‌های دور به عنوان آرام بخش و ضد اضطراب استفاده می‌شده که از جمله محبوب‌ترین داروهای گیاهی در اروپا است و مکمل‌ها و داروهای گیاهی زیادی حاوی عصاره این گیاه در بازار دارویی ایران وجود دارد.

وی افزود: مقدار مصرف معمول این فرآورده 200 میلی گرم در روز است و مقداری از آنکه موجب ایجاد حالت آرام بخشی می‌شود 200 تا 900 میلی گرم هنگام خواب است براین اساس مصرف مقادیر زیاد این فرآورده می‌تواند موجب ایجاد مسمومیت شود که معمولاً با علائم خستگی، احساس سبکی سر، گشاد شدن مردمک چشم و مسمومیت کبدی ظاهر می‌شود.

به گفته وی مصرف سنبل‌الطیب همراه با داروهای سیستم عصبی مرکزی مثل ضد افسردگی‌ها، ضد اضطراب‌ها، آرام بخش‌ها، خواب آورها و آنتی هیستامین‌ها می‌تواند بسیار خطرناک باشد. همچنین مصرف این دارو در افرادی که در مشاغل نیازمند دقت و هوشیاری، فعالیت دارند و در دوران بارداری و کودکان زیر 3 سال توصیه نمی‌شود.

خرید سنبل‌الطیب مرغوب

برای خرید محصول با کیفیت سنبل‌الطیب‌ می‌توانید با شماره های درج شده در سایت تماس بگیرید.

فروشگاه محصولات عطاری و داروهای گیاهی گیاهینه آماده‌ی خدمات مشاوره‌ای در مورد خرید محصول با کیفیت سنبل‌الطیب‌ به شما مشتریان گرامی است.

منابع:

https://doi.org/10.1016/j.neuropharm.2008.06.013

http://daneshnameh.roshd.ir/mavara/mavara-index.php?page=%d8%b3%d9%86%d8%a8%d9%84+%d8%a7%d9%84%d8%b7%db%8c%d8%a8&SSOReturnPage=Check&Rand=0