آخرین بروز رسانی 23 اسفند 1401 توسط
گوجه فرنگی سرشار از ارزش غذایی بوده و بسیار برای بدن مفید است. یکی از مشهورترین خواص گوجه فرنگی ویتامین C است همچنین میدانیم که منبعی غنی از آنتیاکسیدان، روی، پتاسیم، فلور، فیبر، ویتامین A و… است. اما همه خواص گوجه فرنگی به همین خلاصه نشده و میتوان ساعتها از خواص و ویژگیهای منحصربهفرد این خوراکی خوشمزه گفت. با ما همراه باشید تا در این مطلب خواص گوجه فرنگی را بررسی کرده، با مضرات آن آشنا شده و راهکارهایی طلایی برای استفاده از آن در رژیم غذایی بگوییم.
در زیر به چند نکته از خواص گوجه فرنگی اشاره خواهیم کرد:
ویتامین بالا و کالری پایین موجود در گوجه فرنگی، باعث میشود گزینه مناسبی برای رژیمهای غذایی خاص باشد. به همین دلیل کسانی که به دیابت یک و دو مبتلا شدهاند میتوانند این صیفی خوشمزه را به صورت خام یا پخته میل نمایند. باتوجه به کالری و قند پایین این ماده غذایی، میتوان از آب گوجه فرنگی نیز در برنامه غذایی بهره برد.
ماده زردرنگ ژلهای شکلی که دور تخمهای گوجه فرنگی قرار دارند، منبعی فوقالعاده برای انعقاد خون به شمار میروند، بیماران مبتلا به دیابت، دچار مشکل چسبندگی پلاکها و در معرض ابتلا به تصلب شراین و سایر مشکلات قلبی و عروقی مثل سکته قلبی و مغزیاند و با مصرف منظم این ماده میتوانند از آن پیشگیری نمایند.
ویتامین C، اورسولیک و توماتین موجود در گوجه فرنگی میتواند به حفظ، استحکام و قدرتبخشی ماهیچهها کمک کرده و مانع از تحلیل و ضعیف شدن آنها میشوند. همچنین از ویتامین C آن میتوان برای رفع خستگی و دفع سموم موجود در ماهیچهها استفاده کرد. بنابراین، اگر به بدنسازی مشغولاید و به روند ماهیچهسازی خود اهمیت میدهید، پیشنهاد ما مصرف روزانه و منظم گوجه فرنگی است.
براساس تحقیق متخصصان تغدیه در یک آزمایش یکساله بر کسانی که به فشارخون مبتلا هستند، مصرف روزانه یک فنجان آب گوجه فرنگی (بدون نمک و سایر افزودنیها) در تنظیم فشار خون و کاهش کلسترول بد ایشان تاثیر مثبت داشته و در نتیجه ریسک ابتلا به بیماریهای قلبی و عروقی را کاهش میدهد.
یکی دیگر از خواص فوقالعاده گوجه فرنگی کمک به جوانسازی و بهبود پوست است. ویتامین C موجود میتواند رادیکالهای پوست را آزاد کرده و موجب مقاومسازی و رفع چروکهای پوسته شده و منافذ باز پوست را بسته و به روشن شدن رنگ پوست کمک میکند. از حلقههای گوجه فرنگی میتوان به عنوان یک ماسک طبیعی برای درمان منافذ و لکهای پوستی استفاده کرد. همچنین از ویتامین A و لیکوپن گوجه فرنگی میتوان برای رفع جوشهای بلوغ و آکنه استفاده کرد.
لیکوپن موجود در آنتیاکسیدان گوجه فرنگی میتواند با آزاد کردن رادیکالهای خود، حتی قویتر از ویتامین E عمل کرده با تاثیر بر آندوتلیوم (پوشش داخلی رگها) عملکرد رگها و فرایند خونرسانی در قلب را بهبود میبخشند. شما میتوانید با افزودن مقداری روغن زیتون به پوره گوجه فرنگی، میزان آنتیاکسیدان آن را بالاتر برده و خطر ابتلا به حملات قلبی و عروقی را تا حداکثر ممکن پایین ببرید.
تا به این جا با خواص چشمگیر گوجه فرنگی آشنا شده و دانستیم که بر دیابت، ماهیچهها، فشارخون، پوست و قلب و عروق تاثیر مثبت گذاشته از ابتلا به بیماریهای صعبالعلاجی مثل سرطان و سکتههای قلبی و مغزی نجات میدهند. اما همانطور که بوعلی سینا پزشک و دانشمند سرشناس ایرانی گفته است هرچیزی کماش دارو، متوسطش غذا و زیادش سم است. بنابراین هر خوراکی، حتی اگر سرشار از خواص هم باشد، از حدش که بگذرد میتواند خطرساز و دردسرآفرین شود. بنابراین در ادامه به مضرات گوجه فرنگی نیز اشاره میکنیم.
گوجه فرنگی اسید بالایی داشته و میتواند موجب ترشح اسید اضافی در معده شود. ترشح بالای اسید معده در نهایت به رفلاکس اکسید (سوزش معده) منجر میشود. بنابراین پیشنهاد میکنیم که اگر از مشکلات گوارشی رنج میبرید، مصرف گوجه فرنگی را کاهش داده یا تحت نظارت پزشک مصرف کنید.
برنامه غذایی بیماران کلیوی بر محدودسازی پتاسیم روزانه تمرکز دارد بنابراین مصرف بیش از حد گوجه فرنگی برای بیماران کلیوی مضر بوده و با جذب پتاسیم اضافی موجود در این ماده میتوانند خطر تشدید بیماری را افزایش دهند.
متاسفانه سندروم روده تحریکپذیر را تنها میتوان با کنترل برنامه غذایی روزانه مدیریت کرد. بنابراین پیشنهاد میکنیم که اگر دچار این سندروم هستید، در مصرف روزانه گوجه فرنگی دقت کنید. چرا که موجب نفخ شکم شده و از رایجترین مواد غذایی در ایجاد مشکلات رودهای به شمار میرود.
علیرغم آن که در موارد بالاتر به خواص ماهیچهسازی و کمک به استحکام بدنی گوجه فرنگی اشاره کردیم، باید گفت که مصرف بیش از اندازه این ماده غذایی میتواند باعث ایجاد درد و تورم در بدن شود. چرا که آلکالوئید موجود در آن وظیفه تجمع کلسیم در بافتها را دارد و میتواند در آینده مشکلات مفصلی ایجاد نماید.
هیستامین موجود در گوجه فرنگی میتواند به واکنشهای آلرژیک و ایجاد جوشهای پوستی منجر شود. بنابراین کسانی که به این ماده حساسیت دارند، ممکن است تجربه تورم در دهان، زبان و یا صورت را کسب کرده و یا دچار عطسه و عفونت در گلو شوند. از سوی دیگر میتواند با تماس با پوست، حساسیت آلرژیک ایجاد نماید.
تا به این جا، بارها از معجزه ویتامین C در گوجه فرنگی گفتیم، اما همچنان امکان بیشتری برای گفتن از خواص این ویتامین است چرا که میتواند در رژیمهای لاغری نیز موثر باشد. گوجه فرنگی سرشار از ویتامین C، آب زیاد، کالری، کربوهیدرات و قند کم است، بنابراین نه فقط برای رژیم غذایی بیماران مبتلا به فشارخون و چربی خون، که برای رژیم لاغری نیز مورد استفاده قرار میگیرد.
یکی از مشکلات رژیمهای لاغری از دست دادن ویتامین است و از سوی دیگر برای جذب ویتامین، ناگزیر وزن اضافه میشود. اما با مصرف گوجه فرنگی میتوان بدون اضافه کردن کوچکترین وزنی، ویتامین مورد نیاز بدن را جذب نمود. به همین دلیل است که رابطه گوجه فرنگی و رژیم غذایی مدیترانهای (یکی از بهترین انواع رژیم غذایی) بسیار تنگاتنگ است.