ادویه چیست؟ + لیست ادویه های پرکاربرد + شاه ادویه ها

آخرین بروز رسانی 7 اسفند 1402 توسط

در هنر آشپزی، کلمه ادویه به هر قسمت خشک شده گیاه، به غیر از برگ آن، اشاره دارد. ادویه به عنوان چاشنی و برای طعم دادن به غذاها استفاده می‌شود. اما چرا معمولا برگ گیاه به عنوان گیاه دارویی شناخته می‌شود.

پس در کل می‌توان گفت تمامی قسمت‌های گیاه از جمله پوست خشک، ریشه، توت‌ها، دانه‌ها، شاخه‌ها یا هر چیز دیگری که جزیی از برگ آن نباشد، ادویه محسوب می‌شود.

امروزه، هند بزرگترین مصرف‌کننده، تولیدکننده و صادرکننده ادویه جات در جهان است.

امروز در این مقاله درباره ادویه جات، لیست ادویه های پرکاربرد، شاه ادویه ها، لیست ادویه های مخصوص هر غذا و … بیشتر می‌خوانیم.

ادویه چیست؟

ادویه‌ها به عنوان چاشنی و طعم‌دهنده‌ اصلی غذاها از دیرباز جزو جدایی‌ناپذیر فرهنگ آشپزی همه اقوام و کشورها بوده‌اند. طعم و عطر فوق‌العاده انواع ادویه در کنار خواص دارویی و درمانیشان موجب شده است که تقریبا آشپزی بدون آن‌ها غیر ممکن شود.

خرید ادویه برای مصرف خوراکی و درمانی به قرن‌ها پیش و طبق یافته‌های تاریخی به دوران مصر باستان بازمی‌گردد. اعراب کسانی بودند که قرن‌های طولانی تجارت ادویه را در انحصار خود داشتند.

سپس رفت و آمد تاجران به این منطقه موجب شد که ادویه راه خود را به سمت قسمت‌های دیگر جهان از جمله اروپا و خاورمیانه باز کند و مردم این نواحی به خرید ادویه مشتاق شوند.

مساله خرید و فروش ادویه به عنوان تجارتی پرسود در دوران گذشته به قدری ارزشمند و مهم بود که جنگ‌های بسیاری بر سر آن درگرفت، به عنوان نمونه می‌توان به جنگ میان انگلستان و هلند که حدود دو قرن به طول انجامید اشاره کرد.

ادویه در واقع قسمتی از گیاه است که به صورت خرد شده یا پودر، وظیفه اصلی طعم‌دار کردن غذاها را بر عهده دارد. علاوه بر طعم‌دهندگی و خواص درمانی بعضی ادویه‌ها، این ماده خوش‌عطر و خوشط طعم، خاصیت نگهدارنگی هم دارد و استفاده از آن می‌تواند ماندگاری غذاها را به مقدار زیادی بالا ببرد.

لیست ادویه های پرکاربرد

در این قسمت یک لیست از ادویه های پرکاربرد که باید در هر خانه‌ای باشد را برای شما آماده کرده‌ایم. این ادویه ها علاوه بر عطر و طعم خوبی که به غذاهای شما می‌دهند برای درمان بسیاری از بیماری ها نیز مفید هستند:

1. آویشن
2. دارچین
3. فلفل سیاه
4. فلفل قرمز
5. پول بیبر
6. پاپریکا
7. جوز هندی
8. سماق
9. زعفران
10. زیره سبز
11. زیره سیاه
12. فلفل سفید
13. برگ بو
14. تخم گشنیز
15. تخم شنبلیله
16. رازیانه
17. زردچوبه
18. بادیان
19. زنجبیل
20. پودر سیر

این 20 ادویه جز ادویه های پرکاربرد در اکثر غذاها هستند، اگر ادویه های این لیست در خانه شما یافت نمی‌شود، پیشنهاد می‌کنیم حتما آنها را تهیه و امتحان کنید!

لیست ادویه های مخصوص هر غذا

در این قسمت ادویه هایی که برای طعم دادن به غذاهای مختلف باید استفاده کنید را برای شما لیست کرده‌ایم:

1. ادویه فلافل

ادویه فلافل یک ادویه ترکیبی است که معمولا شامل فلفل سیاه، پودر جوز هند، پودر انبه و زردچوبه است. البته باتوجه به میل و سلیقه خود، می‌توانید موادی از قبیل تخم گشنیز، فلفل قرمز، زنجبیل و … نیز به این ادویه اضافه کنید.

برای خرید ادویه فلافل درجه یک و تازه نیز می‌توانید از طریق سایت گیاهینه به صورت اینترنتی خرید خود را انجام دهید.

2. ادویه ماهی

ادویه هایی که برای طبخ ماهی استفاده می‌شوند عبارتند از پودر میخک و زنجبیل، فلفل سیاه، پودر سیر، دارچین، برگ بود، پودر خردل، نمک، پاپریکا، پول بیبر و گاهی اوقات نیز هل می‌باشد.

برای خرید هر یک از ادویه های بالا اعم از خرید فلفل سیاه تا خرید دارچین نیز می‌توانید با فروشگاه اینترنتی گیاهینه در تماس باشید.

3. ادویه قورمه سبزی

قورمه سبزی یکی از غذاهای محبوب ایرانی است که در نقطه از ایران باتوجه به سبزی استفاده شده در آن عطر و طعم متفاوتی داردو قطعا پس از سبزی، دومین موردی که می‌تواند طعمی بی نظیر به قورمه سبزی شما بدهد، ادویه های آن است.

ادویه قورمه سبزی شامل پودر غوره، پودر رازیانه، فلفل سیاه، زردچوبه، نمک، فلفل قرمز و پودر لیمو عمانی یا لیمو عمانی کامل می‌باشد. البته می‌توانید با خرید ادویه قورمه سبزی آماده نیز طعمی بسیار خوب به غذای خود بدهید.

همچنین سبزی قورمه سبزی معمولا شامل گشنیز، تره، اسفناج، شنبلیله و جعفری می‌باشد که متناسب با سلیقه و محل زندگی ممکن است میزان استفاده ازآن متفاوت باشد.

برای آشنایی بیشتر با ادویه قورمه سبزی و طرز تهیه آن مقاله مربوطه را مطالعه کنید.

4. ادویه ماکارونی

ماکارونی یکی از غذاهایی است که هرشخص با سلیقه خودش ادویه هایی به آن اضافه می‌کند. اما اگر بخواهیم به طور معمول ادویه های پرکاربرد ماکارونی را نام ببریم شامل: فلفل سیاه و قرمز، آویشن، دارچین، پودر پیاز، ریحان خشک شده، نعنا خشک و کمی شنبلیله خشک می‌شود.

5. ادویه لوبیا پلو

در لوبیا پلو می‌توان از پودر زنجبیل، پودر جوز هندی، پودر گل سرخ، پودر هل (دلخواه) و پودر زیره سیاه استفاده کرد. البته این ادویه برای انواع پلوی مانند باقالی پلو نیز کاربرد دارد.

6. ادویه مرغ

از آنجایی که مرغ جز غذاهایی است که اگر ادویه آن درست نباشد بوی بدی به خود می‌گیرد یا اصلا طعم نمیگیرد بهترین کار خرید ادویه مرغ می‌باشد! اما اگر ترجیح می‌دهید این ادویه را در خانه آماده کنید بهتر است از این ترکیب استفاده کنید:

دارچین، پودر سیر و پیاز، فلفل سیاه و قرمز، پودر زنجبیل، زردچوبه، کمی زیره و تخم گشنیز!

7. ادویه آبگوشت

برای درست کردن آبگوشت از ادویه هایی مانند: زیره سبز و سیاه، فلفل سیاه و قرمز، تخم گشنیز، لیمو عمانی، زردچوبه و دارچین استفاده کنید.

8. ادویه قیمه

در درست کردن خورش قیمه از ادویه هایی مختلفی استفاده می‌شود. لیست ادویه های قیمت عبارتند از : پودر هل، کمی گلاب، نمک، فلفل سیاه و قرمز، گرد لیمو، زعفران، عصاره گوشت، دارچین و زردچوبه.

برای خرید هل درجه یک و عالی از طریق سایت گیاهینه، اینجا کلیک کنید.

9. ادویه همبرگر

ادویه همبرگر شامل: فلفل سیاه و سفید، تخم گشنیز، پودر خردل و پودر سیر است.

10. ادویه ترشی

ادویه ترشی یکی از ریسکی ترین ادویه ها می‌باشد برای همین بهتر است برای آشنایی بیشتر با ادویه ترشی مقاله مربوط به آن را مطالعه کنید.

11. ادویه کتلت

برای درست کردن یک کتلت خوشمزه فقط به نمک و فلفل و زردچوبه نیاز نیست، ادویه هایی مانند لفل سیاه و قرمز، پودر سیز و پیاز، ترخون، پودر لیمو، پودر زیره، پودر پاپریکا و … به محشر شدن طعم کتلت کمک زیادی می‌کنند.
با مطالعه مقاله ادویه کتلت: ادویه برای خوشمزه شدن کتلت گوشت چرخ کرده و سیب زمینی به خوشمزه تر شدن غذای خود کمک کنید!

12. ادویه کباب

در آخر نیز ادویه های مورد استفاده برای درست کردن یک کباب گوشت خوشمزه را برای شما لیست کرده ایم: پاپریکا، فلفل سیاه و قرمز، زنجبیل، زردچوبه، پودر پیاز، پودر برگ بو، پودر لیمو عمانی و پودر خردل (در صورت تمایل زیره سیاه).

شاه ادویه ها

شاه ادویه ها لقب کدام ادویه است و چرا!!؟

فلفل سیاه ادویه ای است که به عنوان پادشاه ادویه ها نیز شناخته می‌شود. انواع فلفل سیاه برای بدن و درکل برای سلامتی انسان، فواید زیادی دارند. برای مثال یکی از خواص برجسته آنها تقویت سیستم ایمنی در فصل سرما و کمک به کاهش وزن است.

برای آشنایی بیشتر با شاه ادویه ها و خواص فلفل سیاه برای سلامتی مقاله مربوط به آن را مطالعه کنید:

انواع فلفل سیاه + ۱۴ خاصیت فلفل سیاه برای سلامتی

خرید ادویه در جهان

کشورهای مختلف بنا بر نوع فرهنگ و مسائل تاثیرگذاری مانند آب و هوا از ادویه‌های خاصی در غذاهای خود استفاده می‌کنند. به طور مثال هندی‌ها و مکزیکی‌ها به غذاهای تند و گرمشان معروفند و ادویه‌هایی مثل فلفل و زنجبیل آمار خرید بالایی در این کشورها دارند. البته نوع ادویه خاصی هم که در آن منطقه کشت می‌شود در فرهنگ غذایی مردم بی‌تاثیر نیست.

کشورهای آسیای شرقی مانند هندوستان، مالزی و اندونزی را می‌توان بزرگ‌ترین تولیدکنندگان ادویه جهان نام برد. فلفل سیاه، دارچین، زنجبیل و زردچوبه که در واقع اصلی‌ترین ادویه‌های مورد استفاده در جهان هستند به طور گسترده در زمین‌های کشاورزی این کشورها کشت و به کشورهای دیگر صادر می‌شوند. در واقع میزان قابل توجهی از درآمد این کشورها از طریق خرید ادویه‌هایشان توسط کشورهای دیگر تامین می‌شود.

خرید ادویه در ایران

با وجود این که ایران از موقعیت مناسبی برای کشت انواع ادویه برخوردار نیست اما مردمش علاقه عجیبی به استفاده از ادویه به صورت خوراکی و دارویی دارند و با خرید مقادیر فراوان ادویه هر ساله سهم زیادی از بازار جهانی را به خود اختصاص می‌دهند. البته چند نوع ادویه در ایران کشت می‌شود که سهم زیادی از خرید ادویه بازار داخلی و حتی بازار جهانی را از آن خود کرده‌اند.

کشت زعفران در ایران در مقادیر وسیع انجام می‌شود و ایران تقریبا ۹۵ درصد سهم زعفران دنیا را تامین می‌کند. بنابراین  فراوانی این ادویه یکی از عوامل مهم خرید و استفاده گسترده زعفران توسط ایرانیان است.

زیره سیاه و زیره سبز یکی دیگر از ادویه‌هایی هستند که کشت آن‌ها در مناطق جنوبی و مرکزی ایران به ویژه کرمان رونق بسیاری دارد و در واقع قیمت جهانی این ادویه‌های خوش‌عطر توسط تاجران ایرانی تعیین می‌شود.

این ادویه در کشورهای همسایه مانند افغانستان، تاجیکستان، ترکیه و کشوهای دیگر مانند هند، کوبا و مکزیک هم کشت می‌شود اما کیفیت بالای زیره تولید ایران موجب شده است تا این ادویه ایرانی حرف اول را در بازارهای جهانی بزند و میزان زیادی از خرید ادویه زیره از ایران انجام شود.

فلفل قرمز یکی دیگر از ادویه‌هایی است که در سبزوار، شاهرود و استان گرگان کشت می‌شود و تا چندی پیش می‌توانست مصرف داخلی را تا حد زیادی تامین کند اما با واردات بی رویه فلفل قرمز چینی در سال‌های گذشته، وضعیت کشت و بازار خرید این ادویه در ایران وضعیت خوبی ندارد.

راهنمای خرید ادویه

یکی از آفت‌های خرید ادویه وجود ادویه تقلبی و بی کیفیت است و تشخیص ادویه مرغوب از ادویه تقلبی بسیار سخت و در مواردی غیر قابل تشخیص می شود.

از آنجایی که ادویه یکی از پرکاربردترین مواد غذایی به شمار می‌رود و ممکن است وجود ادویه تقلبی موجب بیماری و مسمومیت شود،  مهم است که اصول و نکاتی را در خرید ادویه رعایت کنیم. در ادامه چند نکته مهم و کلیدی را در رابطه با ادویه‌‌های معروف و پایه‌ای سبد غذایی ایرانیان بیان می‌کنیم.

• دارچین: در مورد خرید دارچین یکی از مشکلاتی که ممکن است وجود داشته باشد، فروش دارچین کاسیا به جای دارچین اصل است. دارچین کاسیا عطر و طعم ضعیف‌تری نسبت به دارچین اصل دارد و پوست آن هم ضخیم‌تر است. بنابراین باید دقت کنید که در هنگام خرید دارچین، دارچین کاسیا را با قیمت دارچین اصل تهیه نکنید.

در صورتی که دارچین را به شکل پودری می‌خرید تشخیص دارچین اصل راحت‌تر است. دارچین کاسیا با افزودن مقداری ید به رنگ آبی در می‌آید.

• فلفل سیاه: این ادویه تند و گرم که بیشتر به عنوان طعم‌دهنده در غذا استفاده می‌شود در سطح وسیعی در هندوستان تولید می‌شود و سهم زیادی از تجارت فلفل سیاه در دست هندی‌ها قرار دارد. آمریکا هم تا حد زیادی از زمین‌های زیر کشت فلفل سیاه بهره می‌برد. برای خرید فلفل سیاه که یکی از محبوب‌ترین ادویه‌های ایرانیان است در قدم اول به رنگ آن توجه کنید.

فلفل سیاه مرغوب بر خلاف اسمش سیاه خالص نیست و رنگ‌های خاکستری، قهوه‌ای کم رنگ و حتی سبز کم رنگ را هم می‌توانید در دانه‌های آن پیدا کنید. اگر فلفل را به صورت آسیاب شده می‌خرید چاره‌ای ندارید جز این که به فروشنده اعتماد کنید یا مقداری از پودر فلفل را به آزمایشگاه ببرید تا درجه خلوص آن مشخص شود. امکان تقلب در فلفل به صورت پودری بسیار بالاست.

• زردچوبه: در خرید زردچوبه که کشتگاه اصلی آن هندوستان و آمریکای مرکزی است باید به شدت دقت کنید زیرا ممکن است ادویه‌ای که به عنوان زردچوبه می‌خرید در واقع ترکیبی از نشاسته، گندم، جو و البته مقداری زردچوبه باشد. رنگ‌های غیر مجاز خوراکی هم تهدید دیگری است که مشتری خرید ادویه زردچوبه با آن روبرو می‌شود.

زردچوبه اصل، پودری نرم و یکدست است و هیچ گونه ناخالصی در آن دیده نمی‌شود. علاو ه بر آن رنگ زردچوبه خالص زرد مایل به تیره است و زرچوبه‌هایی که با رنگ نارنجی در بازار یافت می‌شوند احتمال تقلبی بودنشان بسیار بالاست.

• زنجبیل: زنجبیل ار قرن‌ها پیش مهمان سبد غذایی خانواده‌های ایرانی است و بیشتر به صورت چای زنجبیل یا ادویه زنجیل در غذا به کار می‌رود. در خرید ادویه زنجبیل دقت کنید که پوست زنجبیل تازه نازک است و نسبت به زنجبیل کهنه چروکیدگی کمتری دارد.
• زعفران: زعفران گران‌ترین ادویه جهان است و اگر نتوانید زعفران اصل را از تقلبی تشخیص دهید هم پول خود را از دست داده‌اید و هم جنس بی کیفیت تهیه کرده‌ا‌ید. ممکن است چیزی که به عنوان زعفران می‌خرید ترکیبی از گل زعفران، زردچوبه، و ریشه چغندر باشد. راحت‌ترین راه تشخیص زعفران اصل از تقلبی این است که زعفران اصل به سرعت و در کمتر از ۱۵ دقیقه رنگ می‌دهد.